Perfectionisme is wereldwijd verspreid maar komt in de westerse wereld opvallend vaak voor. Vaak ontwikkelen kinderen perfectionisme als een overlevingsmechanisme. Ze hebben ergens – vaak onbewust – de boodschap opgepikt dat ze niet ‘goed genoeg’ zijn, niet oké zijn zoals ze zijn. Dat proberen ze op te vangen door hun gedrag aan te passen om goedkeuring te krijgen van buitenaf.
Maar wat als je dat patroon met je meeneemt als adolescent en later als volwassene? In plaats van zelfacceptatie en zelfliefde zoek je voortdurend externe bevestiging. Dat patroon bezorgt je misschien wel bepaalde successen, maar leidt ook tot stress, onzekerheid, angst en schuldgevoelens. Het patroon wordt dwingend en ongewild.
Perfectionisme ziet er voor iedereen anders uit, maar is te herkennen aan een tiental symptomen:
- Bevestigingsdrang: iedereen proberen te geven wat ze willen; je zegt altijd ja; anderen komen voor jezelf.
- Hoge kwaliteitseisen stellen, ook voor minder belangrijke zaken: je verliest je in details; het is nooit goed genoeg.
- Laag zelfbeeld: je voldoet niet aan je eigen eisen; je voelt je onbelangrijk of weinig waard.
- Faalangst en andere angsten: onzekerheid, bindingsangst, sociale stress, …
- Controledrang: je agenda of plan niet kunnen loslaten; moeilijk kunnen omgaan met onverwachte veranderingen.
- Heel veel denken of piekeren: je trekt je beslissingen in twijfel; je maakt je zorgen; je kan je gedachten niet tot rust brengen.
- Uitstelgedrag: ergens niet aan beginnen en je er dan schuldig over voelen.
- Moeilijk kunnen kiezen of beslissen.
- Te groot verantwoordelijkheidsgevoel of te grote betrokkenheid.
- Doorgaan, nooit opgeven, wat er ook gebeurt.
Methode
Ontwikkelingsgericht Coachen van Perfectionisme (OCP, deze methode is ontwikkeld door Marcel Hendrickx) combineert verschillende technieken tot een korte, krachtige, op heling en zelfsturing gerichte coaching. Zelfs als je geen perfectionist bent. Deze verrassende en effectieve manier van coachen werkt via twee interne delen: het deel dat het vrije kind, en het deel dat het patroon van perfectionisme aanstuurt. Als deze twee delen vanuit het onderbewuste samenwerken aan een door de coachee verlangde doelstelling, gaat zij/hij operen als een ’vrije volwassene’.
Het deel dat het perfectionisme aanstuurt werkt vanuit de linkerhelft, de denkhelft, van onze hersenen. Perfectionisme gaat dan ook gepaard met veel en intens denken en vaak ook piekeren. We laten dit deel samenwerken met het vrije kind in ons. Kenmerken van het vrije kind zijn: zich echt vrij voelen, enthousiasme, blij zijn, helemaal in het nu zijn, vol zelfvertrouwen, creatief, zintuigen open. Het vrije kind staat symbool voor onze rechter hersenhelft, waar onder meer onze intuïtie en zelfzorg een plaats hebben. Als bij het opgroeien het patroon ontstaat (ook wel afweer- of overlevingsmechanisme genoemd) wordt het vrije kind als het ware weggeduwd. Er komt een “braaf” kind, dat beantwoordt aan de verwachtingen van de omgeving. En dat bevestiging nodig heeft van anderen.
In de coaching wordt contact gemaakt met beide delen. We leren ze kennen, waarderen en komen tot een gelijkwaardige samenwerking tussen beiden. Daardoor ontstaat harmonie en innerlijke rust. Je ontwikkelt een nieuw patroon, waarvan de kern is: Ik ben oké zoals ik ben, ik zie mezelf graag en zorg goed voor mezelf. Je bent een vrije volwassene, in staat om jouw energie te laten stromen, je succesvol in te zetten in de wereld. Je durft jezelf te zijn, relaties verbeteren, het verleden wordt verwerkt, je hebt een groter geluksgevoel.